تکتم دلیران - دانشجوی کارشناسی ارشد، علوم خاک دانشگاه فردوسی مشهد
اکرم حلاج نیا - استادیار علوم خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
امیر لکزیان - استاد علوم خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

سویا (.Glycine max L) به علت داشتن درصد بالای پروتیین و روغن از دانه های روغنی و مهم است که در جهان و ایران مورد استفاده وسیعی قرار می گیرد. کمبود آهن از شایع ترین ناهنجاری های تغذیه ای در سویا است بنابراین ارتقاء کیفیت محصول از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر ضایعات آهن و باکتری تیوباسیلوس بر گره زایی و ویژگی های رشدی سویا در قالب طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام پذیرفت. فاکتور های آزمایش شامل کاربرد دو نوع باکتری در چهار تیمار بدون باکتری (To)، باکتری تیوباسیلوس تیواکسیدانس (TX)، باکتری تیوباسیلوس فرواکسیدانس ((T(F)، باکتری های تیوباسیلوس تیواکسیدانس و فرواکسیدانس ((T(XF) و سه نوع منبع آهن در چهار تیمار شامل شاهد یا تیمار بدون آهن، سولفات آهن ((FeSO(4)، کانی پیریت ((FeS(2) و پوسته اکسیدی یا ضایعات آهن ((Fe(2)O(3) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که منابع آهن و باکتری بر صفات، وزن تر اندام هوایی، وزن گره، تعداد گره و pH خاک در سطح 5 درصد معنی دار شدند، اما در وزن خشک اندام هوایی معنی دار نبود. یافته های آزمایش همچنین نشان دادند که بیشترین افزایش در مقدار نیتروژن گیاه توسط تیمار پیریت و در حضور باکتری ها بخصوص باکتری تیوباسیلوس تیواکسیدانس بود.

ضایعات آهن، پیریت، باکتری تیوباسیلوس، ویژگی های رشدی، گره زایی