سیدهادی حسینی بیدار - مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب شهری استان همدان
بهنوش متین پور - کارشناس بهره برداری از تاسیسات تولید شرکت آب و فاضلاب شهری استان همدان
حمیدرضا نیک داد - معاون بهره برداری شرکت آب و فاضلاب شهری استان همدان
آزاده سوری - سرپرست مالی شرکت آب و فاضلاب شهری استان همدان

خشکسالی یکی از پدیده های هواشناختی و جدایی ناپذیر از شرایط اقلیمی در کشورهای واقع در عرض ها ی جنب حاره ای مانند ایران است. در این مناطق که بیشترین بیابان های جهان حضور دارند، خشکسالی امری است عادی و ممکن است در هر محلی رخ داده و پیامدهای نامطلوب به همراه داشته باشد. این پدیده بر خلاف سیل، پدیده ای آرام و خزنده است که به تدریج محیط را تسخیر و به یک بلای طبیعی تبدیل می گردد. در مقاله حاضر روند خشکسالی( شدت، تداوم و سطح درگیر با خشک سالی) در استان همدان با استفاده از شاخص بارش استاندارد شده (SPI) برای بازه های زمانی (3، 6، 12،24 و 48 ) ماهه مورد مطالعه قرار گرفته است. به منظور پایش خشکسالی از اطلاعات بارندگی ماهانه ایستگاه های سینوپتیک و اقلیم شناسی استان (ایستگاه همدان- نوژه) طی دوره آماری (2000-2013) استفاده شد. با استفاده از نرم افزار DIP محاسبات مربوط به شاخص بارش استاندارد شده انجام گرفت. [3] نتایج بررسی ها نشان داد که فراوانی رخداد دوره های خشک کوتاه مدت (سه ماهه) در ایستگاه همدان-نوژه بیشتر از 70 مورد است. در حالی که فراوانی رخداد دوره های خشک بلند مدت در مقیاس های زمانی (12 ،24 و 48 )ماهه خیلی کمتر میباشد، همچنین تداوم دوره های خشک در بازه های زمانی (12، 24 و 48) ماهه نسبت به بازه های زمانی کوتاه مدت خیلی بیشتر است. بنابراین برای برگشت به حالت نرمال در مورد خشکسالی هیدرولوژیکی (آب های سطحی و زیرزمینی) ماهها زمان نیاز است در حالی که برای بازه های کوتاه مدت (خشکسالی های کشاورزی و رطوبت خاک) بارش های روزانه میتواند اوضاع را تعدیل کند تا به حالت نرمال برگشت نماید.

خشکسالی، شاخص پایش خشکسالی، شاخص بارش استاندارد شده، خشکسالی هیدرولوژیکی،خشکسالی کشاورزی