علیرضا بستانی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه پیام نور
جواد عادلی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه پیام نور
فرضعلی سالاری سردری - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه زابل

با توجه به افزایش جمعیت در مناطق ساحلی جهان و به تبع آن افزایش مداخله انسان و شدت بهره برداری بی رویه از منابع دریایی، موجب پدیدار شدن مشکلات زیست محیطی در مناطق دریایی شده است یکی از مناطق دریایی حساس جهان دریاچه خزر بوده که تحت تاثیر الگوهای توسعه اقتصادی و صنعتی جاری در کشورهای همسایه این دریاچه ( ایران، روسیه، قزاقستان ، آذربایجان و ترکمنستان) و با توجه به بسته بودن آن مشکلات عدیده ای در زیست بوم خزر به وجود آمده است عوامل تهدید کننده محیط زیست دریای خزر از جمله آلودگی های ناشی از منابع مستقر در خشکی، حفاری در دریا، تخلیه مواد زاید و سمی، آلودگی کشتی ها و غیره که منابع اصلی تهدید کننده آن عبارتند از: نوسانات سطح آب دریا ( انتقال مواد آلوده کننده صنایع و تولیدات نفتی در مناطق ساحلی به دریا) مشکلات بوم شناختی ، مسائل زیست شناختی، فعالیتهای نفتی و صنعتی ( مهمترین منبع آلودگی ناشی از حوزه های نفتی در جمهوری آذربایجان) و ... می باشد دراین مقاله با مطالعات اسنادی و با در نظر گرفتن معیارهای زیست محیطی مناطق ساحلی جهان بهره گیری از تجربیات جهانی به بررسی مشکلات زیست محیطی دریای خزر با تاکید بر همکاریهای منطقه ای هماهنگی در مدیریت ، حفاظت، استخراج و بهره برداری منابع زیستی دریا، هماهنگی در اجرای حقوق و تکالیف با در نظرگرفتن حمایت و حفاظت از محیط زیست دریایی، هماهنگی سیاستهای پژوهشهای علمی مبتنی بر انعقاد یک کنوانسیون فراگیر در میان دولتهای ساحلی ارائه گردیده است.

محیط زیست، دریای خزر، کشورهای اسلامی، ایران