فاطمه کاظمیه - استادیار گروه ترویج و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
اسماء عیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

وقوع حوادث و مخاطرات محیطی همواره جان انسان ها و محیط زیست شان را تهدید کرده است بنابراین شناسایی نوعبحران و خطرات ناشی از آن و همچنین شناخت راه حل های متناسب با نوع بحران برای برگرداندن منطقه بحران زده به حالتاولیه و برای اینکه جامعه از توسعه خود باز نماند ضروری است. کشور ایران به علت وسعت، موقعیت جغرافیایی و تنوع اقلیمیجزء یکی از کشورهای بلاخیز دنیا است و از این جهت رتبه ششم را در دنیا دارا می باشد. از 40 نوع بلای طبیعی شناخته شده،31 نوع آن در ایران اتفاق میافتد. در این میان یکی از مهمترین موضوعات در هنگام وقوع هر فاجعه ای مساله کنترل و مدیریتبحران می باشد. چنانچه این مسیله مورد توجه قرار نگیرد فاجعه ای ثانویه ی دیگری در دل فاجعه اصلی رخ می دهد. مدیریتبحران در واقع پیشگیری، برنامه ریزی و ارزیابی برای کاهش و به حداقل رساندن عواقب احتمالی بحران هاست و علمی کاربردیاست که بوسیله آن مشاهده سیستماتیک بحران ها و تجزیه و تحلیل آنها در جستوجوی یافتن ابزاری است که به وسیله آنهابتوان از بروز بحران ها پیشگیری و یا در صورت بروز، در راستای کاهش اثرات آن به امدادرسانی وسیع و بهبود اوضاع اقدام نمود.وقوع بلایای طبیعی و پیامدهای ناشی از آن درجهان بویژه در مناطق روستایی حذف شدنی نیست و همیشه احتمال آن وجودارد.نواحی روستایی به علت پایین بودن سطح دانش و آگاهی و عدم بهره مندی و اطلاع از دانش مدیریت بحران از نخستین مناطقآسیب پذیر در مواجهه با مخاطرات طبیعی هستند که زندگی اجتماعی، اقتصادی و کالبدی شان در معرض خطراست. با توجهبه اهمیت مدیریت بحران در مقاله حاضر سعی شده است نقش مدیریت بحران در مناطق روستایی مورد بررسی قرار گیرد. باتوجه به افزایش خسارتهای ناشی از وقوع حادثه و بلایای گوناگون و ایجاد وقفه در روند توسعه و تکامل در سطح مناطقروستایی، دهیاران و شوراهای روستایی برخوردار از دانش و آگاهی در زمینه مدیریت بحران میتوانند برنامه های افزایش ایمنیو کاهش آسیب پذیری جامعه روستایی را تحقق بخشند.

مدیریت بحران، توسعه، دهیاری، مناطق روستایی