تلاش ادبیات داستانی دهه سی در نقد و بازنمود فرهنگ جامعه

اگرچه اصل تفکر مشروطه بر پایه انتقاد از قدرت و نظام حکومتی موجود شکل گرفت و بسیاری ادبیات معاصر را در ده ه سی و چهل آمیخته با اعتراضات اجتماعی می دان ند اما در این پژوهش با بررسی بخش هایی از دو کتاب شوهر آهو خانم (از علی محمد افغانی )و زن زیادی (از جلال آل احمد) که به مسایل فرهنگی جامعه توجه دارد، نشان داده شده است،که ادبیات متعهد و روشنگر این دوره صرفا در مسیر انتقاد از قدرت حاکم نیست و مشکل تحجر فرهنگی و اجتماعی ایران آن روز را علاوه بر عملکرد قدرت،متوجه غفلت خود مردم و ملت نیز می داند و بخش گسترده ای ازاین نگرش انتقادی به تفکرات فرهنگی و آداب و رسوم اجتماعی معترض است. ظلم وستمی که به زنان در جامعه می شود و خواری و مظلومیت آنان،همچنین فقر فرهنگی و ضعف و وابستگی شدید آنان به مردان خانواده،مولفه هایی است که در نقد معضلات فرهنگی زن ایرانی؛ و تضاد اعتقادات و تعصبات به ظاهر شدید مذهبی با اعمال مردان به ویژه در ارتباط با خانواده و نیز فقر فرهنگی مرد ایرانی در محیط خانه و در فضای اجتماعی- سیاسی جامعه،مسایل مورد توجه و نقد دو نویسنده در ارتباط با مرد ایرانی ،در آثار ذکر شده است. اضافه بر این، باورها و عقاید و تفکرات رسوخ کرده عموم مردم و حتی ارتباط شرایط فرهنگی جامعه با وضعیت معیشتی-اجتماعی مردم از دیگر نکته های مورد نقد این دو کتاب است.

Keywords:

انتقاد فرهنگی , شوهر آهو خانم , زن زیادی , ادبیات معاصر