داستان سرایی ایرج میرزا برای کودکان

درادبیات فارسی آنچه برای کودکان می توان یافت، بیشترپند و اندرزاست.مثلا اندرز نامه ی آذرمهراسپندان که خطاب به فرزندش مسایل عملی زندگی و اخلاق عمومی را می آموزد. برخی ازجمله های آن درحکم مثل رایج درآمده: هرکه برای رقیبان چاه کند، خود درآن افتد. (تفضلی،(182:1377 این روند در قابوس نامه وگلستان و بوستان نیزادامه یافت، تا دوره ی مشروطه که ادبیات کودک دارای هویتی مستقل شد، و ایرج میرزا آگاهانه به این موضوع پرداخت. او به مساله ی تعلیم وتربیت کودکان بسیاراهمیت می داد و همین موضوع دستمایه بسیاری ازشعرهای تعلیمی او شد. اگرهرسروده برای کودک، پیام و اندیشه ای دربرداشته باشد، می تواند انتقال دهنده ی فرهنگ باشد. ایرج این مهم رادریافت و با سرودن شعرهای ساده و روان درصدد برانگیختن شوق کودکان برای آموختن برآمد. هدف اصلی ایرج آموزه های اخلاقی و تربیت کودکان بود که این درون مایه کودکانه های او را در برمی گیرد. اما آنچه دراین نوشته به آن پرداخته شده، داستان هایی است که یا از زبان حیوانات بیان می شود و یا حیوانات درآن نقشی دارند. انتخاب او هوشمندانه است زیرا کودکان با حیوانات و پرندگان ارتباط خوبی دارند و بیان موضوع از زبان آنها تاثیر بیشتری دارد بی آنکه جنبه دستوری و تحکمی داشته باشد. کودکان علاوه بر اینکه از فضای تخیلی داستان ها لذت می برند و با حال و هوای آن همراه می شوند، ذهنشان برای دریافت پیام از زبان شخصیت های داستان نیز آماده می شود.

Keywords:

ایرج میرزا , ادبیات کودکان , ادبیات تعلیمی , فابل , داستان های منظوم.