رضا اشرفی - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد نطنز، دانشگاه آزاد اسلامی، نطنز، ایران
مهدی بیابانی - گروه برق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نطنز، نطنز ، ایران

مصرف کننده های صنعتی، کشاورزی و حتی مصرف کننده های خانگی علاوه بر توان اکتیو، نیاز به تامین توان راکتیو دارند چون این گونه مصارف الکتریکی در دورههایی از زمان انرژی الکتریکی را به صورت انرژی مغناطیسی ذخیره نموده و سپس در زمان های بعدی آنرا به سیستم باز می گردانند.تامین این انرژی اضافی هر چند که بازگردانده شود باعث افزایش جریان در شبکه الکتریکی خواهد شد و بنابراین سطح مقطع هادی ها و استقامت مکانیکی برج های نگهدارنده این هادی ها بایستی افزایش یابند. در غیراین صورت جریان الکتریکی که بدین سان افزوده می شود افت انرژی بیشتری بصورت تلف حرارتی در شبکه الکتریکی ایجاد می نماید و نیز باعث افت ولتاژ بیشتر در مسیر عبور جریان خواهد شد.کاربرد خازن ها و راکتورها در سیستم قدرت بعنوان یکی از سیستم های کنترلی، در حال گسترش روز افزون می باشد. با توجه به اینکه قطع و وصل این گونه تجهیزات بدلیل ذخیره انرژی قبل از لحظه قطع و وصل، شبکه را از لحاظ ولتاژهای گذرا آسیب پذیر می نماید لزوم استفاده از کنترلرهای قطع و وصل، جهت قطع و وصل اینگونه ادوات پیشنهاد می گردد. با توجه به تاثیر این تجهیزات در جلوگیری از ولتاژهای حالت گذرا در هنگام قطع و وصل بانک های خازنی و راکتورها و خصوصا ترانسفورماتورهای قدرت و عدم استفاده از تجهیزاتی مانند مقاومت موازی در بریکرها در شرایط کنونی، طراحی و نصب این کنترلرها در داخل کشور لازم می نماید. در مقاله حاضر روش عملکرد این رله هوشمند در کنترل عمل باز و بستن کلید متصل به بانک خازنی جهت جلوگیری از اضافه ولتاژهای گذرا و یا جریان هجومی توضیح داده می شود و سپس یک نمونه عملی مورد بررسی قرار می گیرد.

پست فوق توزیع، توان راکتیو، پروفیل ولتاژ، خازن های ثابت و سوییچ شونده