علی حسین رازانی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دورود
علیرضا فاطمی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی دورود

دربین انواع ادبی ادب اعتراض به کلامی جد یا طنز گفته می شود که به انتقاد از اوضاع اجتماعی و فرهنگی، ناراستیها و بی عدالتیها و کاستیهای جامعه بپردازد. ادب اعتراض در طول تاریخ و در ادبیات جهان همواره وجود داشته و در مقابل ادب دربای یا ادب مداحی قرار گرفته است. این مقام و شخصیت ادبی مرهون عدالت خواهی و درستکاری مردان و زنانی است که جان و مال خود را بر سر عقیده و باورهای خود گذاشته اند. ادب اعتراض ریشه در ادبیات باستانی دارد و پس از آن بوسیله قرآن مجید و کلام پیامبر (ص) و ایمه (ع) و بزرگان دین و اولیا خدا و عرفا و فلاسفه تقویت شده است. به همین خاطر شعرای فارسی زبان و عربی زبان با گرایش های دینی، عرفانی، فلسفی و. ..اعتراض خود را به شرایط بد روزگار و بی عدالتیها و ناراستی های قدرت حاکم در قالب اشعار اعتراضی ارایه داده اند.در این تحقیق ثابت گردیده که بسیاری از شعرای فارسی زبان و عربی زبان با هر گرایش فکری، یک وجه اشتراک دارند و آن اعتراض به هر گونه زورگویی، ستمکاری و کمبود و نارسایی در جامعه زمان خودشان است. این نقطه مشترک به آن دلیل بوجود آمده که همه شعرا و نویسندگان یک آرزوی نهایی دارند و آن رسیدن به و جامعه آرمانی است.

ادبیات،: اعتراض، انسان آرمانی، جامعه آرمانی