رضا فرصتی جویباری - استادیار، عضو هییت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قایم شهر
رضا کریمی لاریمی - دانشجوی دکتری زبان وادبیات فارس؛ دانشگاه آزاد واحد قایم شهر

افسانه در ادبیات ملی هر کشور جایگاه ویژه ای دارد و کوششی است که برای توجیه پدیده ای به عمل می آید . بدیهی است این کوشش به تمایلات روایان قومی که مراحل ابتدایی تمدن و فرهنگ را طی می کند ، بستگی دارد. در ادبیات داستانی کهن ما شخصیت ها و گاه موجوداتی به عنوان اسطوره مطرح می شوند که در میان آن ها سیمرغ– در بخشی از اوستا و متون پهلوی ، به ویژه در شاهنامه و متون عرفانی – از آن جمله است . سیمرغ و داستان او گاه به صورت رمز و نماد و گاه واقعیتی اسطوره ای نمایان می شود. در این مقاله به بررسی سیمرغ و نام های آن در اوستا و متون پهلوی ، شاهنامه و عرفان و ویژگی های هر کدام و نیز مکان های حضور هر یک و علت حضور آن ها ،رمز و رازهای وجود آن ها و وجوه مشترک و تمایز آنها و دوگانگی گوهری سیمرغ پرداخته شده است .

سیمرغ ، شاهنامه ، اوستا ، متون پهلوی و عرفان ..