علی حسن سهراب نژاد - استادیار گروه ادبیات دانشگاه پیام نور
لیلی پرویز - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور ایلام

مجلس گویی در تصوف سابقه ای طولانی دارد و بعضی از مشایخ صوفیه به مجلس گویی و برگزاری جلسات صوفیانه معروف بوده اند؛ در واقع بسیاری از تعالیم مشایخ صوفیه از طریق مجلس گویی ها به مریدان منتقل شده است. شیخ ابوسعید ابی الخیر (متوفی440 .هق)، از مشایخ بزرگ عالم تصوف و عرفان در قرون چهارم و پنجم هجری است که در این مقاله شیوه مجلس گویی او که در کتابهای اسرار التوحید و حالات و سخنان ابوسعید بیان شده مورد بررسی قرار گرفت. مجلس گویی شیخ از لحاظ محتوا بیشتر شامل ارشاد مریدان و مردم عامه، وصیت، تفسیر قرآن، کرامت و ...میشود. مکان و زمان مجلس گویی او نیز در محلها و زمانهای خاصی بوده است. همچنین حالات و وضع ظاهری شیخ نیز شایان توجه است که ایشان بر اساس مقتضای حال به وعظ و تذکیر می پرداخته است.

نثر فارسی، مجلس گویی، ابوسعید ابی الخیر، اسرار التوحید، حالات و سخنان ابو سعید