فائزه جنیدی - استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر
معصومه محمدنژاد - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر

واقعه از تجربیات شگفت انگیزی است که معمولا متصوفه در دوران چلهنشینی از آن یاد میکنند، جلوه های سورریال ونمادینی در واقعه هاست که میتوان آن را ژانری ادبی شمرد. واقعه هایی که سالکین نقل میکنند، خواننده را با نوعی کشف وشهود عرفانی که سالک در حالتی بین خواب و بیداری یا بیداری کامل درک میکند، آشنا میسازد و ستارهای دیگر از کهکشان پر راز و رمز عرفان و تصوف ایران را در دیده ها می آراید. این پژوهش قصد دارد تا واقعه را از منظر عرفان وتصوف معرفی کند و خوانندگان را با اقسام و مراتب آن آشنا سازد تا از این رهگذر این اصطلاح عرفانی را شرح، و تفاوت آن را با رویا و مکاشفه بیان نماید. واقعه ممکن است درست یا نادرست باشد و بهویژه برای سالکان مبتدی، واقعاتی مورد توجه قرار میگیرد که در دورهی چلهنشینی آن هم در حضور شیخ رخ داده است، تا فراخور چیزهایی که سالک دیده، شنیده و حس کرده واقعه ها را برای او تاویل و تفسیر کند و هدایت و راهنمایی نماید. البته برای پیران طریقت نیز واقعه روی میدهد که خود معبر و شارح آنند. واقعه برای سالکان به منزلهی چراغی است که روشنگری میکند و ره مینماید یا کلیدی است که درهای بسته سوالات جسمی و روحی یا مادی و معنوی را بر آنها میگشاید.

واقعه، سلوک، کشف، شهود، رویا.