فاطمه محسنی گرد کوهی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی- واحد قزوین

لحن به نگرش، احساس و رنگی اطلاق می شود که گوینده به محتوی پیامش می دهد و در شعر ارزش زیباشناختی داشته و از جایگاه ویژه ای برخوردار است. عوامل سازنده لحن عبارتند از آوا، واژگان و بلاغت یعنی؛ هر آنچه در سبک شناسی کلام مورد توجه قرار می گیرد. گوینده با تکیه بر قالب شعر، وزن، هجاها، واژه ها و ساختمان جمله ها، تصاویر و توصیف ها و صورخیال، لحنی را می آفریند که از طریق آن قصد دارد پیامش را به مخاطب منتقل نماید. دریافت صحیح لحن می تواند خواننده را در درک ساختار شعر و برقراری رابطه با آن یاری نماید. تنوع و تغییر لحن گوینده به وضوح نشان دهنده، نگرش ها و عواطف وی است و اگر تحول و تغییری در نگرش ها و احساسات گوینده ایجاد شود لحن وی دستخوش تغییر خواهد شد. مقاله حاضر پژوهشی است در راستای شناخت تنوع لحن در چند غزل بیدل دهلوی که این شناخت از طریق تحلیل و بررسی عوامل لحن ساز در هر غزل میسر می گردد

لحن، بیدل، غزل، انسان، هستی، عشق، دنیا