بررسی تاثیر شرایط جغرافیایی بر تولید و ترسیب موسیلاژ کلاله زعفران (مطالعه موردی؛ شهرستانهای مهم تولید زعفران در استان خراسان رضوی)

هدف این پژوهش بررسی خصوصیات کمی موسیلاژی کلاله زعفران و تاثیر شرایط جغرافیایی بر این متابولیت ثانویه بود. بدین جهت مزارعی با شرایط ادافیکی و مدیریتی مشابه در یازده شهرستان استان خراسان رضوی انتخاب شد. پس از برداشت محصول، سه پارامتر مهم موسیلاژی شامل فاکتور تورم، درصد موسیلاژ و شاخص تورم موسیلاژ مورد ارزیابی قرار گرفت. بر این اساس میزان فاکتور تورم موسیلاژ زعفران در تیمارهای زاوه، تربت حیدریه، کوه سرخ، کاشمر و فریمان دارای اختلاف معنی داری نبودند. با این حال زاوه و کوهسرخ بیشترین و مشهد کمترین مقدار تورم موسیلاژ را داشتند (به،ترتیب 10/4 و 8 میلیلیتر). همچنین کوهسرخ بیشترین و تربت جام کمترین درصد موسیلاژ را نشان داد (به ترتیب 0/07 و 0/01 درصد). روابط رگرسیونی این تحقیق مشخص کرد مقدار موسیلاژ (R2=0.80 ) بیش از فاکتور تورم (R2=0.58) تحت تاثیر ارتفاع مزرعه از سطح دریای آزاد قرار میگیرد. با استناد به نتایج این پژوهش استنباط می گردد مختصات جغرافیایی و عوامل مرتبط (مانند دما و رطوبت) نقش مهمی در تولید و ترسیب موسیلاژ کلاله زعفران ایفا میکند.

Keywords:

ارتفاع از سطح دریای آزاد , درصد موسیلاژ , شاخص تورم , فاکتور تورم.