هاشم درخشان - دانشجوی دکترای آبیاری و زهکشی، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
حمید عمرانیان خراسانی - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد منابع آب،گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
کامران داوری - استاد گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

آبخانه های آب زیرزمینی در دسترس ترین منبع آب شیرین بر روی کره ی زمین است. به دلیل تغییرات غیر ملموس در این منبع حیاتی، مدیریت آن مورد توجه کمتری بوده است. اضافه برداشت و عدم توجه به تغذیه این منبع بی همتا، پیامدهای نامطلوب فراوانی به همراه داشته است. ادامه این روند موجب اضمحلال این ذخیره استراتژیک و ناپایایی آن شده است. با توجه به اهمیت آب زیرزمینی در توسعه، تغییر رویکرد در بهره برداری از منابع آبزیرزمینی جهت دستیابی به پایایی در بسیاری از نقاط جهان مورد توجه بیشتر قرار گرفته است. ایالت کالیفرنیا نیز یکی از مناطقی است که از نظر اقلیمی مشابهت زیادی با ایران داشته، و چندین سال است که چنین تغییر رویکردی را سرلوحه مدیریت آبزیرزمینی خود قرار داده است. قانون مدیریت پایای آبزیرزمینی در این ایالت نمونه ای عملی از این تغییر رویکرد بوده، که نتیجه سالیان متوالی توانمندسازی گروداران در مدیریت آب این ایالت می باشد. طرح مدیریت پایای آبزیرزمینی توسط اجتماعات محلی و مبتنی بر معیارهایی معقول تهیه و در سطح حوضه آبریز پیاده سازی می گردد. در این مقاله روش پیشنهادی برای پیاده سازی مدیریت پایای آب زیرزمینی و چگونگی مشارکت گروداران در آن، مطابق قانون مزبور مورد تشریح قرار گرفته است. در نهایت به تاملی بر امکان کاربرد و رهنمودهای رویکرد مدیریت پایای آب زیرزمینی برای ایران مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.

پایایی آب زیرزمینی، نقشه راه، قانون مدیریت پایای آبزیرزمینی، گروداران