سوران حیدری - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سقز
پرویز زارعی - کارشناسی ارشد بیومکانیک ورزش آموزش و پرورش استان کردستان

هدف این پژوهش بررسی اثر برنامه درمانی منتخب بر بازتوانی بیماران مبتلا به کمر درد بود. تعداد 40 بیمار مبتلا به کمر درد مزمن (دارای سابقه حداقل 3 ماه کمر درد) پس از غربالگری توسط x-ray، MRI و آزمایشات پزشکی به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. میزان درد بیماران(با کمک پرسشنامه استاندارد کبک) و دامنه حرکتی ستون فقرات ناحیه کمری اندازه گیری شد. سپس بیماران به مدت 10 هفته تحت دوره درمانی منتخب قرار گرفتند. در پایان و یک ماه پس از اتمام دوره درمانی پس آزمون به عمل آمد و محاسبات آماری در نرم افزار SPSS با استفاده از آزمون 7 وابسته انجام شد.نتایج تحقیق کاهش معنی داری را در میزان درد و افزایش دامنه حرکتی مفاصل درگیر نشان داد .(3 0/01) این برنامه درمانی ماندگاری اثرات مثبت دوره درمان پس از یک ماه را نشان می دهد .(3 0/01) همچنین بین زنان و مردان در میزان بهبود درد و دامنه حرکتی اختلاف معنی داری مشاهد نشد.بر اساس یافته های تحقیق می توان اظهار کرد روش درمانی کمپلکسی شامل تمرینات تخصصی، حرکت درمانی در آب، ماساژ درمانی و فیزیوتراپی برای درمان بیماران مبتلا به کمر درد موثر است.

کمردرد مزمن، ورزش درمانی، آب درمانی، حرکت درمانی، ماساژ درمانی.