فاطمه صنعتی - گروه پرستاری، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران
صفا نجفی - استادیار خون و سرطان شناسی، مرکز تحقیقات سرطان پستان جهاد دانشگاهی، تهران، ایران
زهرا کاشانی نیا - استادیار گروه پرستاری، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران
محسن ناصری - استادیار گروه طب سنتی، دانشکده پزشکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

تهوع و استفراغ فاز حاد، یکی از شایعترین عوارض در طی 24 ساعت اول پس از شیمی درمانی در بیماران مبتلا به سرطان است. این مطالعه با هدف تاثیر زنجبیل بر تهوع و استفراغ حاد ناشی از شیمی درمانی انجام گرفته است.روش بررسی: این کارآزمایی بالینی تصادفی سازی شده، شاهددار، سه گروهی و سه سوکور از اردیبهشت تا آذر سال 1392 در مرکز تحقیقات سرطان پستان جهاد دانشگاهی دانشگاه علوم پزشکی تهران بر روی 43 بیمار مبتلا به سرطان پستان که تحت شیمیدرمانی یک روزه بوده و از تهوع ناشی از آن رنج میبردند انجام شد. پس از کسب رضایت نامه، نمونه ها به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و مداخله قرار گرفتند. گروه مداخله کپسولهای 500 میلیگرمی زنجبیل را علاوه بر رژیم ضدتهوع روتین که شامل آمپول دگزامتازون و متوکلوپرامید و کپسول اپرپیتانت بود، یک ساعت قبل از شیمی درمانی تا پنج روز پس از آن، دو بار در روز به فاصله هر دوازده ساعت مصرف کردند و گروه کنترل فقط رژیم روتین را دریافت نمودند. برای سنجش اثر کپسول ها از یک پرسشنامه سه قسمتی شامل مقیاس دیداری استفاده شد و در نهایت تجزیه و تحلیل با توجه به ریزش افراد، با استفاده از آمار استنباطی مدل لگ خطی با تابع پواسون و تی زوجی بر روی داده های 30 نفر از بیماران انجام گرفت.یافته ها: میانگین ± انحراف معیار سن نمونه ها در هر دو گروه مداخله و کنترل 40.33±7.43 سال بود. یافته ها حاکی از آن است که زنجبیل بر روی شدت تهوع تاثیری ندارد (p=0.238) در حالیکه بر روی کاهش تعداد موارد تهوع (p=0.013) و تعداد موارد استفراغ (p=0.896) موثر است.نتیجه گیری: نتایج حاصل از مطالعه نشان میدهد که مصرف یک گرم زنجبیل در پنج روز اول شیمی درمانی بر روی شدت تهوع تاثیری ندارد در صورتیکه باعث کاهش تعداد موارد تهوع و تعداد موارد استفراغ در فاز حاد میشود

شیمی درمانی سرطان پستان، تهوع مرحله حاد، استفراغ، زنجبیل، طب مکمل.