مریم سرگزی - کارشناسی ارشد، گروه آموزش بهداشت، دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی کرمان
محبت محسنی - استادیار بهداشت عمومی و ارتقا سلامت، مرکز تحقیقات مدل سازی در سلامت، پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان
مریم صفرنواده - عضو هییت علمی، گروه آموزش بهداشت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان
عابدین ایرانپور - عضو هییت علمی، گروه آموزش بهداشت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان

سرطان دومین عامل مرگ در سراسر جهان به شمار می آید. تشخیص زودرس و به موقع بیماری در درمان موفقیت آمیز و انتشار کمتر بیماری تاثیر بسزایی دارد. بر طبق مطالعات انجام شده، میزان بقای 5 ساله زنانی که سرطان پستان آنها به موقع تشخیص داده شده، %90 بوده است. مطالعه حاضر با هدف انجام مداخله آموزشی بر مبنای تیوری رفتار برنامه ریزی شده جهت ارتقاء رفتارهای منجر به تشخیص به موقع سرطان پستان در زنان شهر زاهدان انجام یافت.روش بررسی: این مطالعه از نوع مداخلهای شاهددار بود. جمعیت مورد مطالعه شامل 140 زن مراجعه کننده به درمانگاه های شهر زاهدان بود که به صورت خوشه ای تصادفی انتخاب و بطور تصادفی به دو گروه مداخله 70 نفر و شاهد 70 نفر تقسیم شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه جمع آوری و با استفاده از آزمونهای آماری ناپارامتری (کای دو، مک نمار، ویلکاکسون، من ویتنی) و نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: پس از مداخله آموزشی میانگین امتیازات آگاهی، نگرش، کنترل رفتاری درک شده، قصد رفتاری و انجام رفتارهای غربالگری در گروه مداخله به صورت معنیداری افزایش یافت. این تغییرات در گروه شاهد معنیدار نبود. میانگین نمرات هنجارهای ذهنی در گروه مداخله افزایش آماری معنیداری پیدا نکرد.نتیجهگیری: مداخله آموزشی بر اساس تیوری رفتار برنامه ریزی شده رفتارهای منجر به تشخیص زودهنگام سرطان پستان را ارتقا میدهد. پیشنهاد میشود جهت ارتقاء رفتارهای غربالگری سرطان پستان از این تیوری استفاده شود

سرطان پستان، خودآزمایی پستان، تیوری رفتار برنامه ریزی شده، آموزش.