فروغ صهبا - دانشیار دانشگاه اراک
محمدرضا عمران پور - دانشیار دانشگاه اراک
راضیه آزاد - دانشجوی دکتری دانشگاه اراک

این پژوهش داستان کوتاه فارسی را از دیدگاه نظریه روایت شناسی تروتان تودوروف مطالعه کرده است. فرضیه جستار حاضر مبنی بر امکان وجود انواع گوناگونی از روابط میان پیرفت هاست. تصور می شود هر نوع رابطه ای که میان پیرفت ها برقرار شود کار کرد یا کارکردهایی داشته باشد. جهت بررسی این دو فرضیه هفت مجموعه داستان کوتاه فارسی از نویسندگان برجسته برگزیده شد. این مجموعه ها از یکی بود و یکی نبود جمالزاده به عنوان سرآغاز این ژانر در ادبیات فارسی تا غریبه ها اثر احمد محمود دوره ای پنجاه ساله را در برمی گیرد و جمعا شامل شصت و سه داستان کوتاه است. در بخش اصلی مقاله مجموعه داستان های گزینش شده به شیوه استنتاجی تحلیل و بررسی شد. در نهایت، با به اثبات رسیدن فرضیه ها این نتیجه به دست آمد که میان پیرفت های روایات داستانی انواع گوناگونی از روابط مانند رابطه تقابلی، رابطه خاطره ای، رابطه پرسش و پاسخی و... وجود دارد که هریک کارکردهایی نظیر پیش آگاهی، برجسته سازی مضمون داستان، شرکت دادن نمایشی خواننده در خلق داستان، ایجاد حالت تعلیق و... دارد

روایت شناسی، روایت داستانی، تروتان تودوروف، داستان کوتاه، پی رفت