محمدناصر هاشمی - مدیرکل هواشناسی استان مرکزی
محسن کریمی - رئیس امور دیده بانی هواشناسی استان مرکزی
علی کریمی - سرپرست روابط عمومی هواشناسی

یافته های جدید پژوهشگران طی ۱۰سال اخیر نشان می دهد ذرات گرد وغبار هوا، بیش از آنچه که تصور می شد، برای سلامتی عمومی خطرناک است. آخرین پژوهش های دانشگاه نیویورک نشان می دهد تماس طولانی با ذرات ریز گرد و غبار فاکتوری مهم در مرگ و میر دراثر سرطان ریه و بیماریهای قلبی است. استنشاق هوای آلوده به ذرات معلق و گردوغبار باعث نفوذ این هوا به کیسه های هوایی شده، بی نظمی ضربان قلب(آریتمی) حملات قلبی و مشکلات تنفسی، سردردهای شدید و مزمن، حساسیت‌های شدید، ضعف در بینایی و بیماری‌های پوستی را ایجاد می کند.نمونه برداری و بررسی ترکیب فیزیکی و تجزیه شیمیایی گردوغبارات اخیر نشان می دهد این گردوغبارها صرفاً متشکل از دانه های خاک، شن و ماسه و ذرات نمک نیستند بلکه ترکیب پیچیده ای از عناصر شیمیایی هستند. عناصری از فلزات قلیایی خاکی، سیلیس، کربن، کلسیم، پتاسیم و برخی دیگر از عناصر آلی مشاهده می شود که تمامی این عناصر می توانند اثرات سوئی بر مجاری تنفسی و ریه ها داشته باشند.پایشهای انجام شده از هجوم ذرات معلق اخیر در تیر و مرداد ماه امسال(1388) نشان می دهد که میزان این ذرات در هوای تهران به حدود 9 برابر مجاز و در برخی از شهرها مانند اهواز این میزان به 15 برابر و در اراک به 10 برایر و قم به 7 برابر حد مجاز رسید. در این مقاله به اثرات زیست محیطی وارده به انسان و گیاهان از ناحیه ذرات معلق هوا، مقادیر و غلظتهای استاندارد، شاخص آلودگی هوا (PSI) و کیفیت هوا (AQI) و بررسی عوامل هواشناختی بروز گردوغبارات اخیر که باعث مشکلات عدیده برای مردم کشورمان و حتی پایتخت شده با ارائه راهکارهای عملی سخن به میان آمده است.

ذرات معلق(ایروسل)، گردوغبار، اثرات زیست محیطی، آلودگی هوا