مسعود روحانی - دانشیار دانشگاه مازندران
محمد عنایتی - کارشناس ارشد دانشگاه مازندران

دستگاه واژگانی به منزله ابزار اولیه ساخت شعر وسیله ای برای بیان اندیشه های شاعر است و بررسی و تحلیل عنوان اشعار، که یکی از بخش های دستگاه واژگانی محسوب می شود، می تواند راهی برای تحلیل ساخت های زیبایی شناسی شعر باشد. از سوی دیگر، عنوان ها معمولا گزیده ترین و مهم ترین واژگان ذهنی هر شاعرند. از این رو، از طریق بررسی عنوان ها می توان به دستگاه فکری شاعر نیز نزدیک شد. این جستار نگاهی است آماری به عنوان های شعری کتاب آیینه ای برای صداها از محمدرضا شفیعی کدکنی (م. سرشک) که تلاش می کند عنوان ها را از منظرهای مختلف واژگانی، زبانی و معنایی بررسی و تحلیل کند. هفت دفتر شعر حاضر در این کتاب به صورت دقیق آمارگیری شد و روابط میان این عنوان ها با اندیشه م. سرشک تحت بررسی قرار گرفت. همچنین با ارایه نمودارهایی مشخص شد که نقش عنوان های شعری در دوره های مختلف در شعر م. سرشک تا چه اندازه بوده است. آنچه مسلم است م. سرشک به دلیل آشنایی با زیروبمر زبان فارسی از دایره لغوی وسیعی برخوردار است. از این رو توانسته از عنوان های شعرش استفاده چندجانبه کند و از تمام ظرفیت واژگانی و ادبی آن در خدمت شعر خود بهره ببرد

شفیعی کدکنی، عنوان شعری، زبان، صور خیال، محتوا.