رقیه وهابی دریاکناری - دانش آموخته دکتری دانشگاه الزهراء (س)
مریم حسینی - استاد دانشگاه الزهراء(س)

هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل شگردهای بازنویسی و بازخوانی در آثار ادبی بهرام بیضایی است. او نویسنده ای قاعده گریز و ساختارشکن است که در سطوح مختلف، ساختار ذهنی و زبانی خواننده و پیش فرض های متعارف و مقبول او را در هم می ریزد. نمایش نامه،فیلم نامه و برخوانی هایی که در این مقاله بررسی می شوند، عبارت اند از: اژدهاک، آرش، آهو،سلندر، طلحک و دیگران، پرده نیی، سیاوش خوانی، شب هزارویکم، و مجلس قربانی سنمار.دراین پژوهش، نخست، به شیوه توصیفی تحلیلی، شگردهای ادبی بیضایی معرفی می شوند،سپس، این شگردها در نمونه های انتخابی هدف بررسی و تحلیل قرار می گیرند. شگردهایی که بیضایی در بازخوانی و بازنویسی آثار کهن از آنها استفاده می کند عبارت اند از 1 باز آفرینی اثر کهن که در دو سطح کلی تغییر در چهارچوب کلی اثر و تغییر در خویش کاری های شخصیت ها صورت می گیرد. بازنویسی اثر کهن که به چند شیوه انجام می پذیرد؛ ازجمله افزودن گفت وگو میان شخصیت ها برقراری روابط علی و معلولی و تغییر در شیوه روایت گری

بازخوانی، بهرام بیضایی، داستان های کهن، نمایش نامه، فیلم نامه.