محمدسروش محلاتی - عضو هییت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه ،استاد حوزه علمیه قم

برای تربیت دینی در محیط خانواده، از شیوه های گوناگونی می توان استفاده کرد، اما اینکه کدام یک از این شیوه ها مفید و موثر است، مسیله ای است که بر اساس مطالعات تجربی قابل تحقیق و بررسی است، ولی اینکه کدام یک از آنها شرعا جایز است. مسیله ای فقهی بوده و بر اساس تحقیق در منابع اسلامی، قابل پاسخ است. این مقاله از نگاه فقهی، به طرح دو دیدگاه در جواز استفاده از اجبار برای مقید کردن اعضای خانواده به رعایت موازین اخلاقی و شرعی پرداخته است. مبنای نظری این مقاله، قلمرو امر به معروف و نهی از منکر است و صرفا بر اساس این مبنا، به تحلیل موضوع پرداخته شده است. این مقاله با نقد مستندهای نظریه ای که اجبار را در محیط خانواده، مشروع می داند، تاکید می کند که مسیولیت مهم حفظ ایمان و اخلاق در خانواده را با روش های قهرآمیز و خشونت بار نباید دنبال کرد، این شیوه ها با صرف نظر از اینکه مفید و موثر نیست، از نظر فقهی نیز نمی توان از مشروعیت آنها دفاع کرد.

خانواده، امر به معروف و نهی از منکر، اجبار، اختیار، تربیت دینی