محمدرضا نجاریان - استادیار دانشگاه یزد
راضیه رستمی - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه یزد

در زبان عربی صفت به خاطر مطابقت با موصوف از نظر اعراب، عدد، جنس، معرفه و نکره، از صفت در زبان فارسی امروز متمایز است. صفت در زبان فارسی باستان و امروزی، برخلاف عربی به دو گروه پیشین و پسین تقسیم می شود.در زبان فارسی امروزی بین صفت و برخی از نقش های دستوری؛ همچون قید از لحاظ شکل ظاهری تفاوت نمایانی دیده نمی شود و تشخیص صفت در این زبان بیشتر بر اساس ویژگی های دستوری است؛ در صورتی که در زبان عربی ساختار و نحو، هر دو، از جایگاه مهمی برخوردارند. از جمله مباحث بدیهی در کتاب های دستور زبان فارسی، این مسیله است که مطابقت صفت و موصوف در زبان فارسی برگرفته از زبان عربی بوده، و هیچ زمانی این چنین قاعده ای در زبان فارسی وجود نداشته است؛ در صورتی که صفت در ایرانی باستان همیشه، و در زبان ایرانی میانه غربی و فارسی دری ممکن بوده از لحاظ عدد، جنس و همچنین حالت با موصوف خود مطابقت کند. نگارندگان در این مقاله بر آنند تا ابتدا نظرهای عده ای از دستور نویسان و پیشینه مطابقت صفت و موصوف در زبان فارسی را بیان کرده و سپس، تعریفی کلی از صفت در هر دو زبان عربی و فارسی ارایه دهند و به مقایسه صفت فارسی با زبان عربی از جهت واژگان و نحو بپردازند.

صفت (نعت)، دستور زبان، ادبیات تطبیقی، فارسی باستان، زبان فارسی امروزی، زبان عربی