تورج زینی وند - دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه رازی
مسلم خزلی - کارشناس ارشد زبان و ادبیات عربی دانشگاه رازی

متنبی و ناصر خسرو از چهره های شاخص شعر حکمت در ادب عربی و فارسی به شمار می آیند و سروده های حکمی ایشان در میان دیگر شاعران از فراوانی و شهرت بیشتری برخوردار است. یافته اصلی این پژوهش در این است که تجربه های شعری، آشنایی با حکمت ایرانی و یونانی، بهره گیری از فرهنگ و آموزه های دینی از منابع حکمت در شعر این دو شاعر به ویژه در شعر متنبی به وفور دیده می شود. ناصر خسرو به عنوان شاعری فرهیخته که نسبت به فرهنگ و ادب عربی آگاهی داشته، در سرودن برخی از مضمونهای حکمت آمیز خویش به شعر متنبی نظر داشته است. افزون بر این، در این نوشتار، اعتقاد بر این است که اگر چه در برخی موارد میان شعر متنبی و ناصر خسرو تشابه وجود دارد، اما این تشابه از باب توارد خاطر بوده و ریشه برخی از این حکمت ها، در فرهنگ اسلامی و ایرانی نیز وجود دارد. این پژوهش بر آن است تا بر اساس چارچوب های ادبیات تطبیقی مکتب فرانسه به بررسی و تحلیل جنبه های مشترک و متفاوت و احیانا تاثیر پذیری ناصر خسرو از متنبی بپردازد. دو محور اساسی این پژوهش عبارتند از:الف: پیشگفتاری درباره سیر حکمت در ادب عربی و فارسی و کلیات پژوهش. ب: تحلیل تطبیقی مضمون های حکمی در شعر این دو شاعر

متنبی، ناصر خسرو، حکمت، شعر عربی و فارسی، ادبیات تطبیقی