و بررسی تطبیقی مرثیه ترتم المصاب خاقانی و باوه یال غلام رضاخان ارکوازی علمی- پژوهشی

از آنجا که از رهگذر بررسی ادبیات به گونه تطبیقی ارزش آثار ادبی هرچه دقیق تر و بهتر نمایان می شود، لذا در این مقاله سعی شده است ضمن تعریف مرثیه و ذکر انواع آن، به معرفی مختصری از زندگی نامه غلامرضاخان ارکوازی، شاعر نام آور ادبیات کردی، پرداخته شود و بعد از معرفی مراثی هر دو شاعر، موضوعات، مضامین و برخی وجوه ساختاری مرثیه ترتم المصاب خاقانی در مرگ فرزندش رشیدالدین و مرثیه باوه یال غلام رضاخان ارکوازی در مرگ فرزندش احمدخان - که به زبان کردی سروده شده است - مورد بررسی قرار گیرد. این دو مرثیه بیانگر عاطفه، تخیل و احساسات این دو شاعر نام آور در عرصه ادبیات فارسی و کردی است که هر کدام در نوع خود کم نظیر است. بررسی دو مرثیه نشان می دهد که آنها از نظر قالب و وزن با هم مشابهتی ندارند، اما مضامین هر دو سروده، نحوه رفتار و موضع گیری هر دو شاعر و حالاتشان شباهت های فراوانی با هم دارد؛ همچنین علی رغم این که قصیده ترتم المصاب از عناصر زبانی به مراتب بیشتر بهره برده است، شعر ارکوازی از نظر عنصر عاطفه قوی تر است.

Keywords:

ادبیات تطبیقی , مرثیه , خاقانی , ترتم المصاب , ارکوازی , باوه یال