سید حسین شرف الدین - استادیار موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)
محمدجواد نوروزی اقبالی - کارشناسی ارشد رشته فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق ع و پژوهشگر مرکز مطالعات راهبردی تربیت اسلامی

ظهور شبکه های اجتماعی سایبری در جوامع مذهبی چالش هایی را به همراه داشته است. به نظر می رسد اینترنت و شبکه های اجتماعی آن، جدای از فرصت هایی که به وجود آورده اند، تفاوت هایی از نظر ساختاری با فضای حقیقی دارند که دین داری و رعایت تقوا را با چالش های اساسی روبه رو کرده است. به دلیل همین تفاوت ها، فعالیت کردن در فضای مجازی و پاک ماندن در آن تقوای دوچندانی می خواهد. این مقاله، با استفاده از پارادایم دوفضایی شدن و آسیب های مجازی، در سنت روش تحقیق کیفی با تلفیق سه روش مصاحبه عمیق برخط، مصاحبه گروه متمرکز و مشاهده مشارکتی و غیرمشارکتی، درصدد کشف تفاوت های ابعاد رعایت تقوا در محیط سایبر با فضای حقیقی است. در نهایت 11 عامل ساختاری بی تقوایی در این شبکه ها، ارایه گشته است. همچنین در جدولی راهکارهایی بر اساس این عوامل ساختاری برای کاربران، خانواده آنها و مسیولانپیشنهاد شده است.

بی تقوایی، شبکه اجتماعی، فضای سایبر، گناه، اینترنت، راهکار، عوامل ساختاری