ساز و کارهای تاثیرگذاری دین در فرآیند سیاست گذاری فرهنگی (با تاکید بر مرحله تدوین)

بحث جایگاه دین و چگونگی تاثیرگذاری آن بر سیاست گذاری فرهنگی، یکی از موضوعات مطرح در حوزه سیاست گذاری فرهنگی محسوب می شود. نظریات مختلفی نیز در این خصوص ارایه شده است که در طیفی از نظریات حداقلی تا حداکثری قرار می گیرد. از سوی دیگر خط مشی گذاری فرهنگی در جامعه اسلامی از الگوی خاصی تبعیت می کند. آنچه این الگو را از الگوهای مشابه متمای ز می کند، این پیش فرض است که دین نقش بسزایی در شکل گیری فرهنگ یک جامعه دارد و این نقش، فراتر از صرف تعیین خطوط قرمز در تدوین سیاست های فرهنگی است. این الگوی خط مشی گذاری، برخلاف الگوهای رایج که بر محور شناسایی و حل مسیله قرار دارند، با مسیله آغاز نمی شود. در این تحقیق بر اساس روش تحلیلی توصیفی و با رجوع به آیات و روایات و به ویژه سیره پیامبر اکرم(ص) سه عنصر در الگوی خط مشی گذاری فرهنگی (مرحله تدوین) بر اساس آموزه های اسلام معرفی می شود که عبارت اند از پیگیری، درمان و رفع معضلات فرهنگی جامعه؛ پیشگیری از بروز مشکلات فرهنگی؛ و پیش برندگی جامعه به سوی تعالی. در این الگو بر ویژگی هوشمندی نظام اسلام و تمرکز بر منحل کردن مسایل به جای حل کردن مسایل تاکید می شود. بر این اساس، اولین گام در سیاست گذاری فرهنگی شناسایی عوامل پیش برنده در یک جامعه دینی است (فارغ از اینکه معضلی در جامعه باشد یا نباشد). گام دوم شامل پیشگیری، یعنی شناسایی عوامل ایجاد معضل که در متن آموزه های دینی نهفته است، می شود و تلاش برای رفع مشکل به طور مستقیم باید در مرحله آخر باشد.

Keywords:

فرهنگ , دین , سیاست گذاری فرهنگی , پیشگیری , پیش برندگی