رضا اکبری - دانشیار گروه فلسفه اسلامی دانشگاه امام صادق(ع)
محمد حسن شیرزاد - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه امام صادق(ع)
محمد حسین شیرزاد - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه امام صادق(ع)

شهید سید محمد باقر صدر از معدود اندیشمندانی شمرده می شود که در زمینه تفسیر موضوعی قرآن کریم اقدام به نظریه پردازی نموده است. مفهوم محوری در نظریه ایشان استنطاق است که به معنای ارایه پرسش های جدید به قرآن جهت اخذ پاسخ های مناسب از آن می باشد. عدم توضیح مبسوط این نظریه توسط ایشان از سویی و کارآمدی فراوان آن از سوی دیگر بسط این نظریه را ضروری میسازد. وجود الگوی گفتگو در نظریه هرمنوتیک فلسفی گادامر که دارای همسانی الگویی با نظریه شهید صدر است، زمینه را فراهم می آورد که با استفاده از روش مطالعه تطبیقی نامتوازن دست به بازخوانی نظریه شهید صدر زده و آن را در قالب نظریه ای بسط یافته ارایه نمود. از رهگذر این مطالعه تطبیقی، پی جویی مولفه هایی همچون گفتگوی معرفتی مفسر و قرآن، لایه های گوناگون معنای قرآن، لایه های مختلف فهم مفسران، پرسش سازی های مبتنی بر نیازهای عصری و پاسخ یابی های متناسب با این نیازها در نظریه شهید صدر ممکن می گردد. این پژوهش علاوه بر روشن ساختن ابعاد نظریه شهید صدر، اهمیت پرداختن به تفسیر موضوعی در کنار تفسیر ترتیبی را نیز معلوم می دارد.

تفسیر موضوعی، هرمنوتیک فلسفی، شهید صدر، گادامر، استنطاق