رضا اشرف زاده - استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
تکتم فرهمندی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

ابن یمین فریومدی از شاعران نیمه ی دوم قرن هفتم و اوایل قرن هشتم است که در زمان حمله ی مغولان و فساد اخلاقی و اجتماعی ناشی از هجوم آنان، به عنوان شاعری اخلاق گرا شهرت یافته است. هرچند تناقضات او در بیان نکات اخلاقی و عدم توجه او به اخلاقیات نیز قابل تامل است و او را شاعری میان مرز خوبی و بدی نگه می دارد، توجه او به اخلاقیات بیش از موضوعات دیگر در دیوان او، به ویژه قطعاتش، نمود دارد. در این مقاله، نگارنده پس از بررسی شعر اخلاقی، به پربسامدترین نکات اخلاقی موجود در قطعات ابن یمین پرداخته و دیدگاه های او را به عنوان شاعری اخلاق گرا که در پی ایجاد مدینه ای فاضله و انسجام اجتماع است، بررسی می کند. شیوه ی بیان ابن یمین در پرداختن به مسایل اخلاقی، آمرانه و نصیحت گونه است و گاهی در میان قطعات اخلاقی خویش، تجربه های خود را نیز وارد کرده است.

قطعه، ابن یمین، شعر اخلاقی، اخلاق اجتماعی