ارایه روش حلی بر مبنای الگوریتم ژنتیک برای مسیله یکپارچه انتخاب و زمانبندی پروژه های سرمایه گذاری حمل و نقل

یکی از مهمترین مسایلی که متولیان حوزه حمل و نقل همواره درگیر آن هستند، انتخاب پروژه های سرمایه گذاری به منظور توسعه شبکه حمل و نقل است. البته با توجه به محدودیت های منابع در دست، اجرای پروژه های انتخاب شده مستلزم زمان بندی آن ها در طول افق برنامه ریزی می باشد. یکپارچه سازی انتخاب و زمان بندی پروژه ها در قالب یک مدل، هر چند پیچیدگی حل مدل را افزایش می دهد اما صحت و دقت نتایج را نیز بالا می برد. در این مقاله، مدل یکپارچه انتخاب و زمانبند پروژه ها سرمایه گذار حمل و نقل در قالب یک مسیله طراحی شبکه گسسته (DNDP) دو سطحی معرفی شده است. در این مدل برای هر یک از پروژه های پیشنهادی مدت زمان اجرا و میزان سرمایه گذاری سالیانه، در ابتدا به صورت دقیق مشخص نیست و با حل مدل مقادیر آن ها مشخص می شود. همچنین یک شاخص جدید به منظور ارزیابی پروژه ها با توجه به آستانه ی رضایتمندی استفاده کنندگان سیستم توسعه داده شده است که در ترکیب با شاخص زمان سفر طی شده در شبکه ، تابع هدف سطح بالایی مدل را تشکیل می دهد. با توجه به پیچیدگی حل دقیق مدل و زمان فرسا بودن آن، یک الگوریتم ژنتیک برای حل مدل در مدت زمان منطقی ارایه شده است. همچنین جهت بهینه کردن مقادیر پارامترهای الگوریتم، روش طراحی آزمایش های تاگوچی بکار برده شده است. به منظور ارزیابی عملکرد الگوریتم ارایه شده، سه مسیله نمونه بر مبنای شبکه ی حمل و نقل شهری سوفالز در مقیاس های مختلف تولید گردیده است و از الگوریتم ژنتیک و همچنین روش شمارش کامل برای حل آن ها استفاده شده است. نتایج نشان دهنده آن است که الگوریتم ژنتیک ارایه شده چه از جنبه کیفیت جواب و چه از جنبه زمان حل عملکرد قابل قبولی، به ویژه در مسایل بزرگ، داشته است.

Keywords:

برنامه ریزی حمل و نقل , انتخاب پروژه ها , زمانبندی پروژه ها , طراحی شبکه گسسته , الگوریتم ژنتیک , روش تاگوچی