مسعود امانی - دکترای حقوق خصوصی و مدرس دانشگاه تهران
محمدحسین حمیدزاده - دانشجوی دکتری حقوق نفت و گاز دانشگاه شهید بهشتی تهران

تاریخچه صنعت نفت بیان گر آن است که کشورهای میزبان پس از تجربیات تلخ درنظام امتیازی سنتی و تحولات بین المللی در اواسط قرن بیستم، به نظام نوینسرمایه گذاری نفتی رو آوردند که با چارچوب قراردادهای مشارکت در تولید شناختهشده است. گفته می شود علت استقبال از این الگوی قراردادی، در ابتدا احترام آن بهاصل حاکمیت کشورها بر منابع طبیعی، سپس انعطاف پذیری و جذابیت در مولفه هایمالی آن است. در این میان کشور ایران به رغم گذشت سال ها از انقلاب اسلامی، دربه کارگیری انحصاری قرارداد بیع متقابل تاکید داشته و همچنان نسبت به قراردادمشارکت در تولید به دیده تردید می نگرد. گفته می شود علت آن، نادیده گرفته شدنحاکمیت کشور بر منابع نفتی و الزامات قانونی است. مقاله حاضر تلاش نموده تاضمن تحلیل حقوقی ارکان حاکمیتی و مالی الگوی مشارکت در تولید، مطلوبیت آن راروشن ساخته و سپس با بررسی مواضع قوانین حوزه نفت و گاز ایران، قابلیت اعمالاین قراردادها را تبیین و پیشنهادات لازم را ارایه نماید.

قرارداد مشارکت در تولید، کشور میزبان، سرمایه گذار خارجی، قوانین نفت و گاز ایران