سیدمصطفی سعادت مصطفوی - استادیار دانشکده معارف اسلامی و حقوق دانشگاه امام صادق (ع)

از ظاهر ماده 1046 قانون مدنی چنین مستفاد است که دایره تاثیر رضاع، محرمات نسبیاست؛ یعنی هر ازدواجی در حوزه روابط نسبی ممنوع است در معادل و نظیر رضاعی آنهم حرام و باطل است؛ اما مسیله مهم در این رابطه حدود و ثغور این تاثیر است. سوالاصلی این جستار این است که آیا در تمامی مواردی که در رابطه نسبی نکاح باطل است،در رابطه رضاعی معادل آن هم، ازدواج حرام است یا می توان برای آن محدودیتی در نظرگرفت، به طوری که موردی باشد از نظر نسبی ازدواج حرام باشد اما از نظر رضاعی ازدواجدارای مشکل و ممنوعیتی نباشد. به دیگر سخن آیا تنزیل رضاع به نسب در حدیث شریف یحرم من الرضاع ما یحرم من النسب منحصر به عناوین محرم مصرح در نصوص شرعی است یا شامل عناوین دیگری که از آن ها نامی به میان نیامده، ولی بااین وجود در حرمتنکاح آن در نسب تردید وجود ندارد هم، می شود. دستاورد این تحقیق انحصار ومحدودیت حرمت رضاعی در موارد خاص از محرمات نسبی است؛ بنابراین مواردی وجوددارد علی رغم حرمت نسبی معادل و نظیر رضاعی آن مشمول حرمت نکاح نمی شود.

رضاع، مرضعه، مرتضع، نسب، مصاهره، حرمت ازدواج