حسن خجسته باقرزاده - استادیار گروه رادیو دانشکده تولید دانشگاه صدا و سیما
ملیکا بردبار - دانشجوی دکتری رشته مدیریت رسانه دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی
سیدوحید عقیلی - دانشیار گروه علوم ارتباطات دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی

امروزه مصرف رسانه ها در سراسر جهان بسیار بالاست و با پیشرفت فناوری، فرصت های بیشتری برای انتخاب مخاطبان در موقعیت ها، مکان ها و با رفتارهای مختلف در سراسر جهان ایجاد شده است. این فرصت، سپهر رسانه ای را گسترده ترکرده و شیوه ای را که مخاطبان در آن تعامل و استفاده می کنند، تغییر داده است. در دهه های اخیر، با توجه به تغییرات چشمگیر فناوری، اقتصاد، سیاست و جامعه، نگرش و نقش مخاطبان رسانه در سراسر جهان به طور چشمگیری تغییر کرده و این امر به نوبه خود بر استراتژی های رسانه ای، تولید محتوا و همچنین تغییر مدل های تجاری تاثیر گذاشته است. در پژوهش پیشرو، با استفاده از روش تحقیق آینده پژوهی دلفی و با بررسی دیدگاه های 15 متخصص حوزه رسانه، عوامل موثر بر چگونگی مصرف مخاطبان آینده رسانه بررسی شده است. یافته ها حاکی از آنند که در آینده مخاطبان هیچگونه محدودیتی در نحوه مصرف، ابزار ارتباطی، زمان و مکان استفاده از رسانه ندارند و تحت هر شرایطی می توانند رسانه را مصرف کنند و از سوی دیگر نقش آنها می تواند بین فرستنده و گیرنده مدام در حال جابه جایی باشد (مدل ارتباطی تعاملی). این مخاطبان قدرت انتخاب در میان طیف گسترده ای از محتوا و خدمات از پلتفرم های مختلف دارند و در نهایت آنها خود می توانند محتوا را تولید کنند و به مصرف کنندگانی هوشمند، تولید مصرف کننده و تولیدکننده طراح خدمت تبدیل می شوند که همه اینها بر اثر تقسیم بندی مخاطبان در محیط همگرایی رسانه ای است.

آینده مخاطب، سپهر رسانه، مصرف مخاطب، تقسیم بندی مخاطب، همگرایی رسانه ای