حسنعلی علی اکبریان - دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

مهم ترین منبع قانونگذاری در حکومت اسلامی احکام اسلام است. ازسوی دیگر، یکی از مهم ترین اهداف حکومت درقانونگذاری اقامه عدالت در جامعه است. در این مقاله چهار نقش برای عدالت در قانونگذاری ترسیم شده است:نخست اینکه، آیا رعایت عدالت ماهوی در قانونگذاری لازم است و آیا عدالت درکنار احکام اسلام، دغدغه ای مستقل ازدغدغه اجرای احکام برای قانونگذار ایجاد می کند دوم اینکه، عدالت چه نقشی در تعیین فتوای معیار در قانونگذاریدارد سوم اینکه، عدالت چه نقشی در قانونی کردن حکم شرعی دارد، بدین معنا که اگر قانونی کردن حکم شرعی، درشرایط زمانه، ظالمانه م ینمود، چه باید کرد و چهارم اینکه، عدالت در تزاحم با دیگر مقاصد شریعت و دیگر اهدافحکومت چه جایگاهی دارد روش این مقاله تحلیلی و با فرض مبنای ولایت مطلقه فقیه است. فقه سنی و مباحث حقوقی در این مقاله نقش پررنگیندارند. این بحث یکی از مباحث فقه قانونگذاری است.

عدالت، ظلم، قانون، حکم شرعی، فتوای معیار