عارف بشیری - دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه مازندران
محمد محسنی دهکلانی - دانشیار فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه مازندران
علی اکبر ایزدی فرد - استاد فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه مازندران

این مقاله با هدف بهینه سازی و ارتقای قانون های موضوعه برای افزایش امنیت مالی در جامعه و منع دارا شدن بلاجهت،نظریه هایی در باره مشروعیت بخشی به امر مزایده وسایل نقلیه توقیف شده توسط نهادهای انتظامی را با ادله عقلی ومسلمات فقهی و حقوقی ارزیابی می کند. همچنین، در این زمینه، مجازات توقیف و جوانب مختلف حقوقی عدم رجوعمالک نیز بررسی می شود. نگارنده در این مقاله، قاعده اعراض و سایر اسباب زوال مالکیت در فقه اسلامی را بازخوانیمی کند و با موشکافی هدف قانونگذار در اصل تشریع مجازات توقیف و نظریه پرداخت جزای نقدی ب راثر تخلفات رانندگی،نتیجه می گیرد که با تحلیل حقوقی و فقهی، استظهار به اسباب قانونی زوال مالکیت و مشروعیت امر مزایده ناتمام است.نگارنده همچنین، در بعضی از فروض، الزامات موضوع ماده 11 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی را خلاف اصول مسلمحقوقی و قواعد فقهی می داند؛ چون این الزامات، از سویی، اثر قانونی ماده 6 قانون مزبور- مبنی بر موقتی بودن حکمتوقیف- را در بعضی حالات عملا بی اثر می کند و مانع از رجوع مالک به وسیله نقلیه خویش می شود و از سوی دیگر، بامقاصد شریعت اسلامی مبنی بر تضمین عدالت اجتماعی نیز در تضاد است و مسیله مالکیت را تحت الشعاع قرار می دهد.

مزایده، توقیف، دارا شدن بلاجهت، نهادهای انتظامی، وسایل نقلیه