هادی معماریان خلیل آباد - کارشناس شرکت خدماتی مهندسی آب و خاک کشور، نمایندگی خراسان
علی اکبر صفدری - کارشناس شرکت خدماتی مهندسی آب و خاک کشور، نمایندگی خراسان
محمدرضا اختصاصی - استادیار دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی دانشگاه یزد

به منظور منشایابی رسوبات بادی منطقه فدیشه از روش گام به گام ارائه شده توسط اختصاصی و همکاران استفاده شد. این کار طی دو مرحله انجام می گیرد. ابتدا جهتیابی مناطق برداشت وسپس مکانیابی. به منظور جهت یابی قطاع برداشت منطقه فدیشه نیشابور ابتدا اطلاعات مربوط به جهت طوفانهای گرد و خاک منطقه با تکمیل پرسشنامه از ساکنین محدوده اطراف ارگ بدست آمد. سپس تصاویر ماهواره ای و عکسهای هوایی مربوط به دو دوره زمانی با یکدیگر مقایسه شد و با استفاده از تصویر ماهوراه ای و بازدیدهای صحرایی مرفولوژی تپه های ماسه ای ارگ تعیین گردید. در نهایت با مطالعه رژیم باد و رسم گلبادها، بادهای فرساینده و موثر در تشکیل تپه های ماسه ای شناسایی شد. پس از مشخص شدن قطاع برداشت (قطاع جنوب شرق و شرق)، فاز مکان یابی نقاط برداشت آغاز گردید. در این مرحله با مطالعه ژئومرفولوژی قطاع برداشت و نمونه برداری از رخساره های این قطاع اقدام به کانی شناسی و مطالعه رسوبات تپه های ماسه ایو قطاع برداشت گردید و ارتباط ژنتیکی عناصر با یکدیگر بررسی شد. درنهایت با توجه به دیگر شواهد مثل جهت قرارگیری بارخانها (جنوب شرقی – شمال غربی)، شدید بودن شاخص انرژی بادهای شرقی، وجود کانیهای سنگینی مانند هماتیت، کاموسیت ، ادنیت و آسفالریت درمیان نمونه های قطاع برداشت و تپه های ماسه ای ، قطر میانه متوسط (حدودا 210 میکرون) تپه های ماسه ای و متقارن بودن منحنی فراوانی ذرات رسوبی تپه های ماسه ای مشخص شد که منشا رسوبات در فاصله نزدیکی نسبت به تپه های ماسه ای قرار داشته و اکثرا تاغزارهای مخروبه و در حال تخریب، مناطق بدون پوشش، اراضی بایر قطاع جنوب شرق موجود در جلگه های رسی، دشت سرهای پوشیده ریزدانه بهمراه اراضی بدون پوشش حاشیه کال شور و بستر کال شور می باشد.

ارگ ، تپه های ماسه ای ، منشاء یابی ، رسوبات بادی ، فرسایش بادی ، قطاع برداشت ، مکان یابی