فاضل حسامی - عضو گروه مطالعات اجتماعی موسسه علوم انسانی جامعه المصطفی
رویا باقری - دانشجوی دکتری رشته تاریخ اسلام بنت الهدی

رسول خدا (ص) در زمان ها و مکان های متفاوت و نیز با اقشار گوناگون تعامل هایی متناسب با شرایط داشته است. در دوران اقامت در مدینه کنش های آن حضرت (ص) به صورت خاص و از ابعاد گوناگون قابل بررسی و الگوبردای است. یکی از این ابعاد، تعاملات اجتماعی پیامبر (ص) با زنان است. نوشتار حاضر درصدد پاسخ به این پرسش است که تعامل پیامبر (ص) با حضور اجتماعی زنان در مدینه چگونه بوده است در پاسخ به این سوال که با روش حضور و غیاب ذهنی صورت گرفته، معلوم می گردد که رسول خدا (ص) در تعامل با زنان مدینه، اعتدال در کنش را پیشه کرده که تحلیل این تعامل ها، می توان به اصول حاکم بر آنها دست یافت. پیامبر زنان را در امور سیاسی جامعه سهیم کرد. بیعت زنان، مشارکت آنها در هجرت ها و حضور آنها در جنگ ها به منظور پشتیبانی، تدارکات و مانند آن، بهترین گواه بر این ادعا است. زنان در تعاملات خود با پیامبر (ص) نیز به دنبال آگاهی و به دست آوردن حقوقی بودند که در جامعه جاهلی نادیده انگاشته شده بود.

تعامل اجتماعی، پیامبر ، زنان مدینه، حضور اجتماعی، حقوق زنان