عالمه کیخا - استادیار گروه آموزشی علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه زابل
مهدیه سارانی - کارشناس ارشد مدیریت اجرایی، مسیول مطالبات درآمد سازمان تامین اجتماعی، زاهدان

گسترش بیمه از جمله راهکارهای دولت ها به ویژه دولت های مردم سالار و مردم محور برای نیل به جامعه ای سالم با سلامت پایدار است. به طوری که با گسترش و تعمیم بیمه ها، تمام ابعاد زندگی فرد در جامعه، تحت پوشش بیمه قرار می گیرد. هدف از انجام این تحقیق شناسایی و اولویت بندی موانع پیاده سازی نظام بیمه سلامت بر اساس مدل سه شاخگی در سه بعد ساختاری، زمینه ای، و رفتاری است. روش تحقیق پژوهش حاضر، ترکیبی (کیفی– کمی) با رویکرد اکتشافی است. جامعه آماری تحقیق در بخش کیفی شامل 30 نفر از خبرگان تامین اجتماعی زاهدان است که با استفاده از مصاحبه، اطلاعات مربوط جمع آوری شد. در این بخش پس از مصاحبه با استفاده از روش تحلیل تم به تحلیل محتوای مصاحبه پرداخته شد و زیربعدهای موانع سه گانه شناسایی و پس از شناسایی موانع با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و نرم افزار Expert choice ، رتبه بندی شاخصها انجام شد. نتایج تحلیل سلسله مراتبی در این بخش نشان داد که نرخ ناسازگاری این آزمون مقدار 0/03 است و چون کمتر از معیار 0/1 است، بنابراین پایایی ابزار تحقیق تایید می شود. همچنین نتایج تحلیلسلسله مراتبی نشان داد که ابعاد زمینه ای با وزن 0/582 بیشترین اولویت را به خود اختصاص داده است و ابعاد ساختاری و رفتاری به ترتیب وزن های 0/279 و 0/139 را داشته اند. در بخش کمی نیز تعداد 250 پرسشنامه بین کارکنان سازمان تامین اجتماعی زاهدان به صورت تصادفی توزیع شد. نتایج آزمون میانگین یک جامعه نشان داد که همه ابعاد موانع رفتاری، زمینه ای، و ساختاری از دیدگاه پاسخگویان در پیاده سازی نظام بیمه سلامت تاثیر دارند.

موانع ساختاری، موانع رفتاری، موانع زمینه ای، نظام بیمه سلامت