علی مطیع - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه آبی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقا
علیرضا مسجد - استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
عبدالکریم اسفند - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه آبی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقا
امیرعباس کمان بدست - استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز

وقوع آبشستگی در اطراف پایه‌های پل یکی از عمده‌ترین دلایل تخریب پل‌هاست. تخریب پل‌ها بعلت آبشستگی زیان‌های سنگین اقتصادی و جانبی به دنبال دارد. آبشستگی باعث خالی شدن اطراف پایه‌ها و واژگون شدن آنها می‌گردد. یکی از روش‌های کاهش آبشستگی اطراف پایه‌های پل نصب طوقه محافظ بر روی پایه است. این طوقه‌ها بستر را در مقابل جریان‌های گردابی اطراف پایه محافظت می‌کنند. به منظور بررسی اثر طوقه مربعی در کنترل آبشستگی اطراف پایه پل استوانه‌ای در قوس رودخانه‌ها، آزمایش‌هائی در یک فلوم آزمایشگاهی با قوس 180 درجه و شعاع مرکزی 2.8 متر و عرض 0.6 متر با 4.67=RC/B از جنس پلاکسی گلاس انجام پذیرفت. در این تحقیق با قرار دادن یک پایه استوانه‌ای به قطر 6 سانتی‌متر به همراه طوقه مربعی با قطر 3 برابر قطر پایه در موقعیت 60 درجه با دبی 32 لیتر بر ثانیه و عمق ثابت 12 سانتی‌متر پدیده آبشستگی حول پایه‌ها در حالت آب زلال مورد بررسی قرار گرفت. محل نصب طوقه در آزمایش‌ها در 4 ارتفاع، روی سطح بستر، D0.1،D0.5 و D (D-قطر پایه) زیر بستر بود. برای مصالح کف فلوم از ماسیه طبیعی با دانه‌بندی یکنواخت با mm2 = 50D و ضریب یکنواختی 1.3 استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان بطوریکه حداقل میزان آبشستگی در هنگام نصب یک طوقه مربعی با قطر موثر 3 برابر قطر پایه روی یک پایه استوانه‌ای در D 0.1 زیر بستر ایجاد گردید.

طوقه، آبشستگی، پایه‌ استوانه‌ای، قوس 180 درجه، جریان ثانویه