شمس الدین گودرزی - استادیار دانشگاه فرهنگیان قم
محمود محمدی - کارشناس ارشد فلسفه وکلام

در حوزه اندیشه دینى ادله متعددی برای اثبات ضرورت دین ارایه شده است. این مقالهبه بازگفت منطقى و بررسى این ادله از دیدگاه حکیمان شیعه - ابن سینا، سهروردی وملاصدرا - مى پردازد. این حکیمان پنج برهان بر ضرورت دین اقامه کرده اندکه عبارتنداز: مدنیت، سعادت، هدایت، معرفت و عنایت. در میان این برهان ها، برهان مدنیت مورداتفاق همه است و با باور به مدنى بالطبع بودن انسان، او را نیازمند اجتماع و سپس قانونعادلانه دانسته اند که در نهایت با تحقق آن ضرورت دین را اثبات مى کنند. ابن سینا باطرح مسیله سعادت و شقاوت اخروی و اینکه راه شناخت و وصول به سعادت تنهابه واسطه نبى است، ضرورت دین را اثبات م ىکند. در سه برهان دیگر که در آرایملاصدرا آمده است، به تفصیل به ضرورت وجود نبى که همان ضرورت دین در جهتهدایت انسان، معرفت رب و عنایت حق تعالى است پرداخته شده است.

حکیمان شیعه، ضرورت دین، مدنى بالطبع، سعادت، هدایت، معرفت، عنایت