محمد فتحی آذر - کارشناس ارشد اقتصاد

برای کشورهای مختلف به ویژه کشورهای درحال توسعه، تراز پرداخت ها به خصوص وضعیت تراز حسابجاری از مهم ترین متغیرهای کلان به شمار می رود. در ضمن، شناسایی عوامل موثر بر کسری حساب جاری، نحوه تدوین اتخاذ سیاست های کلان اقتصادی را برای رسیدن به تعادل در بخش خارجی روشن می نماید. ازآنجایی که شناسایی جریان پویای بین الملل در رفتار حساب جاری، به عنوان یکی از پایه های تجارت بین الملل ازجمله کاربردهای اقتصاد کلان به شمار می رود، بررسی تاثیر رابطه مبادله بر متغیرهای کلان اقتصادی؛ ازجمله حساب جاری، می تواند راهگشای اقتصاد ملی به سوی پیشرفت توسعه باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی علیت زمانی متقابل بین کسری حساب جاری رابطه مبادله تجاری ونیز بررسی ارتباط کوتاه مدت بلندمدت بین کسری حسابجاری سایر متغیرهای تاثیرگذار طی دوره 1340-85 در ایران می باشد. جهت بررسی رابطه بین کسری حسابجاری سایر متغیرهای تاثیرگذار از یک الگوی خود توضیح برداری با وقفه های گسترده مدل تصحیح خطا استفاده شده است. همچنین رابطه علیت با استفاده از آزمون علیت گرانجر بررسی شد. نتایج در کل حکایت از این دارد که اولا ارتباط بلندمدتی بین کسری حسابجاری رابطه مبادله تجاری وجود ندارد. دوما علیت از سوی رابطه مبادله به سوی کسری حسابجاری می باشد، همچنین بین تولید ناخالص داخلی کسری حسابجاری رابطه مستقیم بلندمدتی وجود دارد؛ بنابراین اتخاذ سیاست هایی در جهت فراهم آوردن زمینه مناسب برای افزایش تولید داخلی در بخش غیرنفتی، می تواند در بهبود وضعیت تراز تجاری کشور راهگشا باشد

کسری حساب جاری، مبادله، تراز پرداخت ها