بازیگران جدید جهان کنونی دموکراسی: نقش نهادهای غیرانتخابی در آموزش حقوق شهروندی

تصور انسان مدرن بدون حقوق شهروندی تصویری ناقص است. بی تردید تحقق اجرای حقوق شهروندی علاوه بر وضع احکام در سطح منابع فرازین فرودین نظام حقوقی، مستلزم آموزش آن در جامعه نیز هست. این دو مفهوم چنان در پیکره منظومه جهان کنونی با یکدیگر مانوس عجین شدهاند که تضمین حقوق شهروندان بدون وجود آموزش آن، امری بعید مینماید. زیرا یکی عواملی که در تحقق حقوق شهروندی، دارای اهمیت بسزایی می باشد نقش آفرینی خود شهروندان است. البته میزان این نقش آفرینی بسته به نوع حق متفاوت است، اما شهروند آگاه از حقوق خود افزون بر آنکه در تحولات اجتماعی تاثیرگذاری می نماید، مقتدرتر گردیده در اقتدارافزایی اجتماعی نیز نقش فزاینده ایفا می نماید. از این رو، رسیدن به چنین غایت مطلوبی، در گروه آگاهی بخشی مستلزم اموزش ارتقا آگاهی شهروندان پیرامون حق های شهروندی خود است. افزون بر این با تمام فراز فرودهای برآمده از گذر زمان، امروز، دموکراسی به سکه رایج اقصی نقاط عالم تبدیل شده است. اما در بطن این سامان سیاسی، طیفی نوآمده از نهادها در حال زایش فزایشاند که در عین آنکه میتوانند تکمیلگر کاستیها ناکارآمدیهای دموکراسی باشند، خطر انحراف آن را نیز به همراه دارند. نهادهای غیرانتخابی، چالش نوین نظامهای سیاسی دموکراتیک هستند که ممکن است به استحاله این سامانه منجر شوند. به تبع اصل، وضعیت حقوق شهروندی در نظام دموکراتیک نیز تابعی از همین وضع است که میتواند در مواجه با آنها تضمین یا تحدید گردد. اما آنچه مهم است نقش این نهادها در امکان آموزش حقوق شهروندی است.

Keywords:

حقوق شهروندی , نهادهای غیرانتخابی , دمکراسی , آموزش حقوق شهروندی