علیرضا صیداوی - گروه علوم دامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت
معین الدین مواج پور - مرکز تحقیقات کرم ابریشم کشور، رشت؛
سیدضیاءالدین میرحسینی - گروه علوم دامی، دانشگاه گیلان، رشت
علیرضا بیژن نیا - مرکز تحقیقات کرم ابریشم کشور، رشت؛

صنعت پرورش کرم ابریشم در ایران منبع درآمد کشاورزان بسیاری است. امروزه میزان تولید ابریشم در ایران به میزان زیادی کاهش یافته است که مهمترین عامل آن شیوع بیماری پبرین در سده گذشته بوده است. علیرغم شناسایی روشهای پیشگیری این بیماری، عوامل متعدد دیگری نیز مانع از پیشرفت ارتقاء سطح تولید گردیده اند. در این راستا به کارگیری برنامه های اصلاحنژاد کرم ابریشم عمدتا باعث افزایش سطح تولید بهبود خصوصیات تولیدمثل شده است. اما لازم است در طراحی پیادهسازی این نوع برنامه های اصلاح نژادی، اثرات آن بر مقاومت کرم ابریشم در برابر بیماریها میزان تاثیر مرگ میر گله تحت شرایط اصلاح نژادی مورد بررسی قرار گیرد. یکی از شیوه های معمول اصلاح نژاد کرم ابریشم، انتخاب انفرادی والدین برتر بر اساس بالاترین میزان تولید استفاده از این نوع والدین پرتولید در خطوط تولید تجاری است که ممکن است مقاومت کرم ابریشم در برابر بیماریها را کاهش دهد. این آزمایش برای بررسی تاثیر انتخاب انفرادی لاینهای والدی بر مقاومت فرزندان هیبرید آنها نسبت به بیماری ها میزان مرگ میر تحت شرایط اعمال این نوع برنامه های اصلاح نژادی انجام شد. داده های آزمایش جمع آوری گردید. دو گروه هیبریدهای کرم ابریشم اهلی با والدین انتخابی با والدین معمولی تشکیل مقاومت آنها در برابر بیماری ها میزان بقاء ماندگاری آنها ثبت گردید. دادههای حاصل تجزیه تحلیل آماری شد. نتایج آزمایش نشان داد با استفاده از انتخاب انفرادی، تعداد لاروهای زنده هر خانواده بطور میانگین از227/95 به 222/54 لارو زنده کاهش مییابد که این تغییر فنوتیپی معنیدار بود .(0,05> P) تعداد شفیره زنده هم بطور معنیداری از205/00 به 208/04 کاهش یافت .(0,05 P) نتایج این تحقیق نشان داد استفاده از برنامه های اصلاح نژادی برای افزایش سطح تولید هیبریدهای کرم ابریشم باید با توجه به میزان تاثیر این برنامه ها بر شدت بیماری های کرم ابریشم انجام شود.

کرم ابریشم، مقاومت، بیماری، هیبرید، اصلاح نژاد