اساس علمی مکانیسم درمانهای طب سوزنی در دامپزشکی

طب سوزنی روشی درمانی است که با فروبردن سوزن های بسیار نازک یا بوسیله جریان الکتریسیته به نقاط خاصی از بدن باعث تسکین درد یا اثرات درمانی در بیمار میشود. تعداد این نقاط در حیوانات مختلف متفاوت است. قدمت طب سوزنی در دامپزشکی به بیش از2000 سال برمیگردد. بر اساس تیوری سنتی این نقاط بر روی مریدین هایی قرار دارند که نوعی انرژی حیاتی به نام (QI)در آن جریان دارد.هر گونه اختلال در جریان (QI)باعث ایجاد بیماری قطع جریان باعث مرگ میشود.وارد کردن سوزن در این نقاط درواقع باعث تصییح جریان این انرژی شده سلامت را به بیمار بازمیگرداند. بعضی دانشمندان تاثیر طب سوزنی را همانند دارونماها تلقی کرده اثرات روانی را در آن دخیل میدانستند. ولی استفاده از طب سوزنی در دامپزشکی بدست آمدن نتایج مثبت آن این نظریه را بکلی رد کرد. امروزه تحقیقات علمی بسیار گسترده ای در باب مکانیسم عملکرد طب سوزنی انجام شده نتایج خوبی نیز حاصل گشته اما هنوز مکانیسم دقیق آن در هاله ای از ابهام باقی مانده است. در این مقاله ما به توضیح تعدادی از نتایج علمی بدست آمده مکانیسم عمل این طب سنتی خواهیم پرداخت. یکی از مهمترین خاصیت های طب سوزنی اثر ضد دردی آن برای درمان دردهای مزمن است. وارد شدن سوزن در نقاط باعث تحریک فعالیت نورونهای عصبی با قطر کم در عضلات شده بر سه مرکز عصبی نخاع،مغز میانی ومحور هیپوفیز هیپوتالاموس اثر گذاشته ایجاد تاثیرات ضد دردی می کند. این تحریکات در نخاع از طریق آزاد نمودن انکفالین داینورفین از انتقال پیام درد جلوگیری میکنند. در مغز میانی از طریق آزاد سازی انکفالین،سیستم رافه نزولی فعال شده که توسط مونوآمین ها (سرتونین نوراپی نفرین)مانع از صعود پیام درد میشوند. همچنین در محور هیپوفیز هیپوتالاموس با ترشح بتااندورفین در خون حشخ ایجاد بی دردی میکنند. از سوی دیگر وجود واسطه های شیمیایی مختلف مانند کوله سیستوکینین ،سوماتواستاتین،نوروتنسین،کلسیتونین آنژیوتانسین نیز موثر هستند که تاکنون فقط نقش کوله سیستوکینین در ایجاد بی دردی در طب سوزنی مشخص شده است. در نتیجه دیگر تحقیقات انجام شده معلوم گشت که طب سوزنی الکتریکی باعث ترمیم اعصاب حرکتی بازسازی اعصاب حسی در موش صحرایی به دنبال ضایعه عصب سیاتیک میشود. متدهای طب سوزنی در درمان آرتریت های مفصلی نیز موثر واقع شده اند که مکانسیم احتمالی آن وابسته به تحریک ترشح کورتیزول میباشد.

Keywords:

طب سوزنی , انرژی حیاتی , بی دردی , تحریک اعصاب , مراکز عصبی , واسطه های شیمیایی