مهدی مومنی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی
مجتبی حاتمی - دانشیار و عضو هیئت علمی گروه جغرافیا و دانشگاه آزاد اسلامی واحدنجف آبا

توسعه شهری متاثر از فرآیند های طبیعی ،اقتصادی ،اجتماعی و سیاسی است که در طول تاریخ ،مراحل گوناگونی را طی کرده است . حوزه نفوذ شهر ها در طول زمان ، توسعه می یابد . نقاطشهری بر حسب اندازه و عملکردشان نیروی جاذبه گسترده ای خواهند داشت و به ناچار روابطی را با محیط پیرامون خود ایجاد می کنند . شهرها با جذب جمعیت سرریز نواحی پیرامونی توسعه می یابند و بر اثر تراکم جمعیت تحت فشار قرار می گیرند و در برخی موارد خود نیز فشار هایی را به حومه ها و نواحی اطراف منتقل می سازند. مهمتر اینکه برای ادامه حیات خود روابط تولیدی ، خدماتی ، اداری، اجتماعی و مانند اینها با حوزه نفوذ خود بر قرار می سازند . اهمیت حوزه نفوذ بر شهرها نیز در برخی موارد بسیار تعیین کننده است و بعضا همین حوزه نفوذ نیز نقش شهر را هم تعیین می کند و به آن شکل و قوام می دهد. هدف این پژوهش بررسی حوزه نفوذ و روند تکوینی و توسعه شهری ابرکوه می باشد. جهت رسیدن به این امر، عوامل طبیعی، انسانی ومتغیرهای وابسته به آن ها مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد . نوع تحقیق ،کاربردی _توسعه ای و روش بررسی آن توصیفی _ تحلیلی است. علاوه بر آن از اطلاعات و تحقیقات میدانی هم استفاده می گردد، نتایج حاصله نشان دهنده آن است که عوامل طبیعی و انسانی، نقش بسیارمهمی در حوزه نفوذ و توسعه شهری ابرکوه داشته اند . در بین عوامل طبیعی و انسانی، راه ارتباطی یزد – شیراز در توسعه ابرکوه نقش چشمگیرتری داشته است . یافته های پژوهشی به موارد دیگری اشاره دارد که در مقاله مشروحا به آن ها پرداخته شده است.

حوزه نفوذ، توسعه، توسعه شهری، راه ارتباطی، شهرستان ابرکوه