آیدا نیکبخت - دانشجوی کارشناسی ارشد خوردیی حفاظت از مواد دانشگاه تهران
مجید سیدصالحی - استادیار دانشگاه صنعتی خواوه نصیرالدین طوسی

سوپرآلیاژها دارای فازهای کاربیدی مختلفی می باشند که این فازها با قفل کردن مرزدانه ها مانع رشد دانه میشوند.در این مقاله ضمن مطالعه عوامل موثر بر رشد دانه مکانیزم های حاکم بر آن به بررسی روند رشد دانه درسوپرآلیاژپایه نیکل Hastelloy-X پیرسازی شده پرداخته میشود. همچنین با هدف تحلیل رفتاری کاربیدها نقش آنها در قفل کردن مرزدانه ها با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی پدیده زنر بررسی شده است. اندازه دانه در شرایطمختلف عملیات حرارتی محاسبه شده به تحلیل رفتاری کاربیدها نقش سازنده آنها در جلوگیری از مهاجرتمرزدانه ها رشد دانه پرداخته می شود. با انجام عملیات حرارتی در دمای 1100°C مشاهده شده است دانه ها به صورت همگن توزیع شده اند کاربیدها همچنان با اعمال نیروی زنر مانع مهاجرت مرزها می شوند. در دمای 1150°C با افزایش زمان عملیات حرارتی دیده شده است که با انحلال هرچه بیشتر کاربیدها مرزها توانایی مهاجرترا پیدا می کنند. با عملیات حرارتی در دماهای بالاتر حدود 1175°C در همان دقایق ابتدایی رشد دانه به سرعت انجام می شود توزیع ناهمگنی از دانه های با اندازه بسیار درشت در کنار دانه های ریز قابل رویت است.

رشد دانه، پدیده زنر، فازهای کاربیدی، اندازه دانه، سوپرآلیاژ پایه نیکل Hastelloy-X