جواد مشایخ - دکتری مدیریت تکنولوژی، پژوهشکده مطالعات فناوری
سیدحسین نکومنش فرد - کارشناسی ارشد مهندسی مواد، ستاد توسعه فناوری های مواد ساخت پیشرفته، معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری
مریم بهرامی کهیش نژاد - کارشناسی ارشد مهندسی شیمی، ستاد توسعه فناوری های مواد ساخت پیشرفته، معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری

بحران های زیست محیطی تهدید کمبود منابع، پیشران تحقیقات در حوزه حسابرسی جریان مواد تدوین سیاست های توسعهپایدار بوده است. یکی از معیار های توسعه پایدار، اصلاح الگوی مصرف جدا کردن رشد اقتصادی از مصرف منابع طبیعی است.میزان مصرف مواد خام با رشدی فزاینده، در سال 2010 به 70 میلیارد تن رسیده با روند فعلی تا سال 2050 به 180 میلیاردتن خواهد رسید. با توجه به وابستگی اقتصاد ایران به صادرات مواد خام واردات محصولات تمام شده، شناخت دقیق جریان منابع،اهمیتی راهبردی برای برنامه ریزی کشور دارد. بر اساس آمار، در عین درآمد نسبتا پایین اقتصاد استخراجی، سرانه مصرف موادخام ایران، 35 درصد بالاتر از میانگین بین المللی در حال افزایش است. شاخص های مصرف مواد حسابرسی جریان مواد،ابزارهایی برای تعیین میزان مصرف در هر بخش، صنعت یا کشور است. آگاهی از نحوه میزان مصرف مواد در کشور مقدمه ای براولویت بندی واردات، ذخیره سازی یا جایگزینی منابع وارداتی با محصولات بومی اجتناب از خطرات ناشی از وابستگی زنجیرهتامین به منابع خارجی در شرایط متلاطم سیاسی است. در این پژوهش با بکار گیری روش تحلیل جریان مواد استفاده از اطلاعاتمنتشره در منابع بین المللی، روند وضعیت فعلی مصرف گرو ههای اصلی منابع طبیعی بین ایران برخی کشور های دیگر، ازجملهکشورهای پیشرو رقبای منطقه ای مقایسه، این ابزار به عنوان روشی برای شناخت گلوگاه ها جهت دهی به سیاست ها ارایه شده است. همچنین با استفاده از تجربیات خارجی، راهکارهایی برای مقابله با مصرف فزاینده در نتیجه وابستگی به جریان مواد ورودی به کشور طرح شده است. تغییر در الگوی مصرف منابع، مستلزم اولوی تدهی سیاستگذاری در جهت مدیریت چرخه مواد در کشور جهت گیری به سوی بهینه سازی تمرکز بر مصرف مجدد، بازیابی بازیافت در نهایت جایگزینی منابع بر اساس مزایایجغرافیایی است.

حسابرسی جریان مواد، توسعه پایدار، اصلاح الگوی مصرف، مدیریت چرخه مواد، سیاستگذاری حوزه مواد