دریافت مفهوم مطلوبیت خانه های ایرانی با استفاده از معیارهای محیط پاسخده (مورد مطالعه: خانه رسولیان -یزد-ایران)

خانه های سنتی ایرانی همواره به عنوان یکی از بخش های مهم معماری ایران از مطلوبیت بالایی برای ساکنینش برخوردار بوده است و حیاط نیز به عنوان یکی از اصلی ترین قسمت های خانه است که قسمت عمده ای ازساعات زندگی مردم در آن سپری شده و تمام فعالیت هایی که امکان روی دادن در فضای باز و نیمه باز را دارد، در آن شکل می گرفته است.اما به مرور زمان و ظهور مدرنیسم در معماری ایران، حیاط که یک فضای عمومی برای ساکنینش محسوب می شد ،کارکرد و مفهوم پیشینش را از دست داده و غالباً تنها به فضایی عبوری و فاقد مطلوبیت و کارکرد پیشین بدل شده است. در حالیکه حیاط در خانه های سنتی ایرانی، هنوز هم همان جذابیت و سرزندگی را برای مخاطبش دارد.به نظر میرسد بخش مهمی از مطلوبیت و استفاده زیاد کاربر از حیاط خانه ایرانی، به ویژگی های کالبدی اش باز میگردد. از این رو مقاله حاضر که نقدی است از حیاط خانه رسولیان یزد، به عنوان یکی از نمونه های موفق معماری ایرانی-اسلامی، بر مبنای معیارهای محیط پاسخده، به بررسی تأثیر ویژگی کالبدی فضا بر افزایش حضور موثر کاربر در آن و نیز مطلوبیت آن پرداخته و در این رهگذر، به طور خلاصه، پیشنهاد می کند برمبنای این فرض که بالا بودن کارایی و مطلوبیت یک فضا و رفتاری که در آن رخ میدهد، متأثر از معیار های پاسخدهی یک فضاست، میتوان از این معیارها علاوه بر ارزیابی کارایی و مطلوبیت فضاها به عنوان مولفه های تأثیرگذار برای طراحی فضاهای جدید که کیفیات خاصی را عرضه میدارند، استفاده نمود.

Keywords:

حیاط , قابلیت , رفتار , مطلوبیت