سکینه سجودی - استادیار اقتصاد دانشگاه تبریز
سیما نصیب پرست - استادیار اقتصاد موسسه آموزش عالی علم و فناوری شمس

با افزایش روزافزون نقش تجارت خارجی در پیشبرد اهداف اقتصادی از جمله ایجاد اشتغال و رشد اقتصادی، توجه محققانی بیش از پیش به عوامل موثر بر عملکرد صادراتی کشورها جلب شده و مطالعات نظری و تجربی فراوانی به بررسی اثر انواع متغیرها بر صادرات کشورها پرداخته اند. تعداد مطالعات منجر به تنوع نظریه ها در حوزه عوامل موثر بر صادرات شده و انبوهی از متغیرها به عنوان عوامل تاثیرگذار بر عملکرد صادراتی معرفی شده است اغلب مطالعات تجربی در زمینه تعیین عوامل موثر بر صادرات از مدل های رگرسیونی کلاسیک استفاده نموده اند. این مدل ها به محقق اجازه نمی دهد تمامی متغیرهای توضیحی مذکور را در مدل لحاظ کنند، از این روی نتایج آنها در بیشتر موارد با تورش همراه می باشد. از سوی دیگر وجود نااطمینانی در مورد شکل تابع صادرات باعث شده تا اثر یک متغیر در مطالعات با الگوهای مختلف متفاوت باشد یکی از راه های غلبه بر نااطمینانی در انتخاب متغیر و همچنین ناطمینانی در انتخاب مدل نوع، تعداد و ترکیب متغیرها استفاده ار روش های مرسوم در اقتصادسنجی بیزینی از جمله روش متوسط گیری مدل بیزینی BMA است. این روش با بکارگیری قوانین احتمال در الگوسازی به آزمون مدل های مختلف در مقابل هم پرداخته از میان انبوه متغیرهای توضیحی، مهم ترین و موثرترین متغیرهای موثر بر متغیر وابسته را مشخص می نماید. هدف این مطالعه بررسی عوامل موثر بر رشد صادرات فرش با استفاده از روش BMA در ایران طی سال های 1350 تا 1395 می باشد. نتایج نشان می دهد به نرخ ارز درآمدهای نفتی، درجه باز بودن تجاری، نرخ باسوادی از مهم ترین متغیرهای موثر بر صادرات فرش می باشد.

صادرات فرش، متوسط گیری مدل بیزینی، نرخ ارز، رشد اقتصادی، نقدینگی، تورم، سرمایه گذاری خارجی، مخارج دولتی