سهند قدیمی - گروه مهندسی منابع آب دانشگاه تربیت مدرس
حامد کتابچی - گروه مهندسی منابع آب دانشگاه تربیت مدرس

در بسیاری از مناطق ایران، منابع آب زیرزمینی اصلی ترین منابع تامین کننده آب مورد نیاز کشاورزی هستند که همین امر باعث برداشت بی رویه و بروز مشکلاتی نظیر کاهش ذخایر و افت تراز در این منابع شده است. در این مطالعه سعی شده است تا با استفاده از مدل هیدرواقتصادی توسعه داده شده، الگوی کشت بهینه به شکلی تعیین شود که علیرغم افزایش سود حاصل از تولید محصولات کشاورزی، ذخایر آب زیرزمینی حفظ شود. این مدل در محدوده مطالعاتی آب خوان دشت نمدان استان فارس بکارگرفته شد. پس از اجرای مدل هیدرواقتصادی، مجموع اراضی زیرکشت آبی که توسط آب زیرزمینی تغذیه می شوند از 32215 هکتار در شرایط وضع موجود تا 46310 هکتار افزایش پیدا کرد. همچنین، سود حاصل از تولید محصولات کشاورزی، از 273/4 میلیارد ریال در سال در شرایط ادامه الگوی کشت کنونی، به 1/7 هزار میلیارد ریال در سال با الگوی کشت بهینه، تا پایان 30 سال شبیه سازی، افزایش می یابد. همچنین تراز سطح آب آبخوان به طور میانگین در هر سال 0/04 متر و تا پایان 5304 سال شبیه سازی 1/1 متر افزایش خواهد یافت به طوری که سرانه مصرف از کل آب تجدیدپذیر فراتر نرود.

مدل هیدرواقتصادی، بهینه سازی فراکاوشی، الگوی کشت بهینه، دشت نمدان، استان فارس